Het Vaticaan, de wereldraad van kerken, en de Evangelische alliantie aan één tafel

In 1991 werd Chung Kyung uitgenodigd als hoofd-spreekster op de algemene vergadering van de Wereldraad van Kerken in Canberra, Australië. Ze zorgde voor flink wat ophef door op het podium de geesten van allerlei pluimage aan te roepen, vergezeld van Aboriginal rituelen. Velen gaven een staande ovatie, anderen beten op hun tong. Blijkbaar sprak het controversiële optreden de WCC (World Council of Churches) wel aan. In 1998 werd ze gewoon weer uitgenodigd.

De WCC is onderdeel van een grotere beweging - de oecumenische beweging - die zich ten doel gesteld heeft om alle wereldreligies met elkaar te laten versmelten. Alice Bailey, adviseur van het eerste uur voor de Verenigde Naties, voorzag destijds al zo'n universele kerk; Er zal geen onderscheid meer zijn tussen de universele kerk, de lodge van de vrijmetselarij en de inner circle van de esoterische genootschappen - Bailey, The Externalisation of the Hierarchy, New York, Lucis Trust, 7th printing, 1982, pg. 513). Deze oecumene biedt ruimte voor alles en iedereen, behalve voor de unieke rol en positie van Jezus Christus...

De waarde van waarheid

In de Bijbel is waarheid inherent aan ons bestaan. Waarheid is datgene of diegene waar je op kunt bouwen, waar je van mag uitgaan, wat stevige grond onder de voeten geeft. Waarheid staat daarom niet tegenover liefde, maar is er onlosmakelijk mee verbonden. Het helpt om te behouden wat er echt toedoet en om gezonde richting in je leven te vinden. De kerk bouwt zichzelf daarom niet op door waarheid naar de zijlijn te schuiven, maar juist door zich“(…) in liefde aan de waarheid te houden” (Efeze 4 : 15).

Wij kunnen niet zonder waarheid. Wie zegt ‘waarheid bestaat niet’, ‘je kunt de waarheid niet kennen’ of ‘de waarheid doet er niet toe’, doet zelf een waarheidsclaim. Iedereen die het belang van waarheid ontkent ondermijnt direct zijn eigen uitgangspositie. Die inconsistentie laat zien dat niemand zonder waarheid kan leven. Postmodernisme onderkent dat tot op zekere hoogte, maar omzeilt het dilemma door de waarheid ‘persoonlijk’ te maken. ‘Dat is jouw waarheid’ en ‘ik heb mijn eigen waarheid’. Maar ook wie dat zegt draagt in feite zijn eigen versie van waarheid over op de ander. Je bepaalt namelijk dat de waarheid van de ander niet voor jou geldt en dringt zo jouw postmoderne filosofie van ‘eigen waarheden’ op aan de ander. De vraag is dus niet of er waarheid is, maar hoe je daarmee omgaat. Het is altijd goed om over waarheid te praten, als je dat doet vanuit de liefde. Concreet betekent dit interactie opzoeken, zonder iets te forceren. De liefde geeft de ander ruimte om op een eigen manier te reageren. Een stevig gesprek is goed mogelijk en juist waardevol, maar het afdwingen en forceren van ideeën en moraliteit past niet bij Gods omgang met mensen.

Alles wat afleidt van de inhoud helpt de oecumene

As je een oecumene wilt waarin alles met elkaar vermengd wordt, dan staan inhoudelijke verschillen in de weg. Alles wat de aandacht hiervan afleidt, alles wat mensen ontmoedigt om dieper na te denken, dat helpt. Om die reden krijgt ook de charismatische beweging volop steun vanuit Rome. De charismatische beweging staat voor de beleving van het werk van de Heilige Geest in het hier en nu. Er zitten waardevolle elementen in waar de wereldwijde kerk van kan leren. Dat is echter niet de reden achter het roomse enthousiasme. Als we elkaar vinden in gezamenlijke belevingsmomenten, denk bijvoorbeeld aan het meditatieve Franse Taizé, dan vallen de levensgrote verschillen niet meer zo op. Als je naar een betoverende worship-band luistert schakelt onbewust je kritisch denkvermogen uit. Als er bijzondere genezingen plaatsvinden, dan hebben twijfels geen plaats meer. Wie in zo’n fijne onderlinge sfeer durft te beginnen over inhoudelijke verschillen, zelfs al is het met goede intenties en redenen, wordt al snel bekeken als een inflexibele fundamentalist die voor verdeeldheid zorgt. Meer gevoel en beleving helpt de oecumene een stap vooruit.

In de wereld van de oecumene is het hebben van een duidelijke overtuiging  een doodszonde. Daar kan alleen maar negatief over gesproken worden. In een beleidsstuk van de World Council of Churches uit 1998 wordt de christelijke gemeenschap daarom aangespoord om ‘nee’ te zeggen tegen alles wat potentieel voor verschil zou kunnen zorgen en ‘ja’ tegen alles wat voor een gevoel van eenheid zorgt:

Report of the General Secretary to the WCC’s eighth assembly, Harare, 3-14 December 1998, Konrad Raiser (pg. 94).  

https://www.academia.edu/47477848/Report_of_the_General_Secretary_to_the_WCCs_eighth_assembly_Harare_3_14_December_1998

Eenheid is het hoogste goed, wat de inhoudelijke consequentie ook mag zijn. Zo’n eenwording van de kerk klinkt aan de oppervlakte mooi, maar is het dat ook echt? Met zijn ferme klacht over mensen die aan de waarheid proberen vast te houden, refereert Franciscus naar een historische ontwikkeling: “(…) they strongly affirm that the true Christianity is the one they adhere to, often identified with certain forms of the past…Today too, as then, there is temptation to close oneself up in some of the certainties acquired in past traditions.” Waar doelt hij op? Met deze ‘oude vormen uit het verleden’ verwijst hij naar de reformatie en de denominaties die hieruit ontstaan zijn. Die hebben voor verdeeldheid gezorgd omdat ze koppig vasthielden aan hun overtuigingen (die niet in lijn lagen met de leer van Rome). Het gaat over de tijd dat miljoenen christenen nee zeiden tegen zijn instituut. Dat was niet prettig. In de wereldwijde oecumene moet dat oude conflict opgelost worden. Alle christenen moeten die ‘oude vormen’ opgeven en open gaan staan voor het nieuwe tijdperk van licht en vrede, natuurlijk onder de bezielende leiding van Rome. Aan dit scenario wordt al eeuwenlang gewerkt. Aanvankelijk werd de tegenaanval op de reformatie ingezet met harde hand.  

De reformatie onschadelijk maken (harde lijn)

De protestantse beweging voelde zich in de 16e eeuw genoodzaakt om uit de roomse traditie te stappen . Er waren altijd al wel individuen en groepen geweest (zoals de bekende Waldenzen) die afstand hielden van Rome, maar deze tijd was van een andere orde. De reformatie heeft wereldwijd voor een enorme koerswijziging van de christelijke gemeenschap gezorgd. Tal van denominaties zijn vanuit deze beweging ontstaan (zoals de hervormden, gereformeerden, methodisten, baptisten, evangelische kerken en de adventisten). Tientallen en zelfs honderden miljoenen mensen gingen erin mee. Dat was een probleem voor het Vaticaan dat zijn greep op de mensheid zag verslappen.

Er volgde een grote vergadering (het concilie van Trente, 1545-1563) en een harde lijn van verzet. Keihard. Onmenselijk hard. De inquisitie werd tijdens de contrareformatie volop ingezet om de ‘ketters’ van de aardbodem te verdelgen. De nieuw opgerichte orde van de Jezuïeten, onder aanvoering van Ignatius van Loyola, had een duidelijk doel: het onschadelijk maken van de reformatie en het centrale gezag van Rome herstellen. Van de eed die deze orde gebruikte krijg je de koude rillingen. Gary Kah heeft voor zijn onderzoek inzage gevraagd in een origineel kopie van de eed, in de bibliotheek van het USA Congress. Dat was wel nodig, want het is anders nauwelijks te geloven wat je leest. De jezuïetenpraktijk stemde overeen met de eed en bevestigt de intense, felle en duistere geestelijke strijd die erachter verborgen zat. Hier zie je een standbeeld van Ignatius met zijn voet bovenop Luthers nek (er zijn meer van dit soort beelden):

https://catholicconvert.com/st-ignatius-steps-on-luther/

Hierbij een extract uit die jezuïeten-eed:

“I do further declare, that I will help, assist and advise all or any of his Holiness’s agents in any place wherever I shall be, in Switzerland, Germany, Holland, Denmark, Sweden, Norway, England, Ireland, or America, or in any other kingdom or territory I shall come to, and do my uttermost to extirpate the heretical Protestants or Liberal’s doctrines and to destroy all their pretended powers, regal or otherwise” (Kah, pg. 318).
“I furthermore promise and declare that I will, when opportunity presents, make and wage relentless war, secretly or openly, against all heretics, Protestants and Liberals, as I am directed to do, to extirpate and exterminate them from the face of the whole earth; and that I will spare neither age, sex, condition; and that I will hang, burn, waste, boil, flay, strangle and bury alive these infamous heretics, rip up the stomachs and wombs of their women and crush their infants’ heads against the walls, in order to annihilate forever their execrable race” (Kah, pg. 319)

Gary Kah, The New World Religion, the spiritual roots of global government, Hope international publishing, 5th printing, 2003.

Toen de reformatie echter te groot en omvangrijk werd, was het lek niet meer te dichten. Het werd duidelijk dat de harde lijn niet langer zou werken. Het was tijd voor een andere strategie. Andere tijden vragen om een andere aanpak. Diezelfde jezuïetenorde bestaat ook vandaag de dag nog – paus Franciscus is er zelf lid van. De doelstelling is onveranderd: de macht van Rome herstellen. Aan het roer van de oecumene vinden we opnieuw de jezuïeten, nu onder de naam ‘Pauselijke raad ter bevordering van eenheid onder christenen’. Als het niet linksom gaat, dan maar rechtsom.

De reformatie onschadelijk maken (zachte lijn)

Kort terug is er door het Vaticaan een postzegel uitgebracht van niemand minder dan Maarten Luther, de man die zojuist nog onder de voet van Loyala vertrapt werd. Het is een mijlpaal in het oecumenische proces dat sinds Vaticaan II (in de jaren zestig van de vorige eeuw) is ingezet. https://historiek.net/vaticaanstad-eert-ketter-maarten-luther-met-postzegel/72288/ Het lijkt een prachtig voorbeeld van verzoening. Maar om deze mijlpaal op waarde te kunnen schatten, moet je het karakter van de oecumene begrijpen. Het wordt niet gezien als een beweging van onderlinge verzoening, maar als een terugkeer van de verdwaalde kerken onder de vleugels van Rome. Het Oecumenisch directorium, op 25 maart 1993 uitgegeven door Johannes Paulus II, is hier kraakhelder over. De volgende artikelen geven daar een goede indruk van. De italic teksten zijn quotes vanuit het document.

  • Artikel 54. Hoewel het aantrekkelijk is om de oecumene als een spontaan proces van de Heilige Geest te zien is het in werkelijkheid strak gecoördineerd. “De Raad behoort dus te worden geïnformeerd over de belangrijke initiatieven die op de verschillende niveaus van het leven van de kerk worden genomen.” Die sfeer van doelgerichte aansturing is door heel het directorium heen terug te vinden. Het is nuttig te zien hoe grootschalig dit is. In de jaren zestig van de twintigste eeuw werd Vaticaan II georganiseerd, het startschot voor de hedendaagse oecumene. Het belang hiervan wordt door The Catholic Encyclopedia omschreven: “The greatest religious event of the twentieth century, whose teachings and clarifications have yet to reach their full impact, was the twenty-first Ecumenical Council, called Vatican II or the Second Vatican Council.”
  • Artikel 6, 18, 104, 137, 143. Er wordt hier voortdurend gesproken over “de kerken en kerkelijke gemeenschappen die nog niet in volledige gemeenschap leven met de r.-k. kerk”. De volledige gemeenschap met Rome is de standaard en het oecumenische initiatief is de beweging daar naartoe.
  • Artikel 29. Wie bepaalt eigenlijk of het goed gaat met de eenwording van de wereldwijde kerk van Christus? “Het komt aan het Bisschoppencollege en de Heilige Stoel toe om in laatste instantie te beoordelen op welke wijze er moet worden ingegaan op de eisen voor volledige gemeenschap.”
  • Artikel 169. Hoewel de suggestie van een dialoog geschetst wordt, is het duidelijk wie er moet inleveren. Alle kerken moeten met hun overtuigingen en leerstellingen naar Rome toe bewegen, niet andersom: “Voor alles moet men zeker zijn dat deelname aan de activiteiten van de raad te verenigen is met de leer van de r.-k. kerk en geen afbreuk doet aan haar specifieke en unieke identiteit. De eerste zorg moet zijn dat er duidelijkheid is op leerstelling gebied, vooral op dat van de ecclesiologie.”
  • Artikel 35. Wie niet mee wil bewegen richting het centrale gezag van Rome wordt in het directorium als ‘sekte’ gedefinieerd: “In sommige delen van de wereld is de opmerkelijkste verandering geweest de opkomst van de sekten en de nieuwe religieuze bewegingen, die soms maar zwak of in het geheel niet verlangen naar vreedzame betrekkingen met de r.-k. kerk.”
  • Artikel 207. Samenwerking qua evangelisatie is mogelijk. Maar met welk doel? “Een dergelijke samenwerking zal met name tot doel hebben te voorkomen dat de menselijke, culturele en politieke factoren die een rol hebben gespeeld bij de oorspronkelijke verdeeldheid tussen de kerken en die hun stempel hebben gedrukt op historische traditie van scheiding, worden overgebracht naar plaatsen waar het evangelie gepredikt wordt en waar kerken worden gesticht.” De verdeeldheid (denk aan de reformatie) is volgens deze analyse puur te wijten aan menselijke, culturele en politieke factoren. Waar zijn dan de inhoudelijke, theologische factoren gebleven? Waren die niet juist de kern van het geestelijke conflict? Opvallend is ook dat het voornaamste doel van evangelisatie blijkbaar niet de bekering en redding van mensen is, maar het controleren of er geen antiroomse sentimenten ontstaan.
  • Artikel 185. Er kan ook samengewerkt worden aan Bijbeluitgaven. Dat wordt gezien als een tegengif. “Een dergelijke samenwerking kan een tegengif zijn tegen het hanteren van de bijbel in fundamentalistisch perspectief of met sektarische oogmerken.” Hoe kan een Bijbelvertaling an sich functioneren als tegengif? Of wordt hier soms gedoeld op de introductie van de Sinaiticus en Vaticanus als bronteksten, ten koste van de Textus Receptus? Wat hier aan de hand is lees je onder: Het slotstuk van de geschiedenis komt op gang.
  • Artikel 9. De beoogde oecumene omvat niet alleen de kerk, maar ‘heel het menselijk geslacht’. “Vol hoop en biddend moeten zij actief werken aan de bevordering van de eenheid van de christenen, en hun geloof in het mysterie van de kerk beweegt hen zodanig en geeft hun zodanig inzicht dat hun oecumenische arbeid geïnspireerd en geleid kan worden door een juist verstaan van de kerk die is het sacrament, dat wil zeggen het teken en instrument van de innige vereniging met God en van de eenheid van heel het menselijk geslacht."

http://www.oecumene.nl/files/Documenten/Oecumenisch_Directorium.pdf

Opletten wat er gebeurt

De zachte lijn is veel minder opvallend, maar net zo doelgericht. Het einddoel is nog steeds dat alle kerken onder het gezag van de paus komen. Sterker nog, Rome droomt er zelfs van om de scepter over heel het menselijk geslacht te zwaaien. Volgens eigen zeggen worden in deze geestelijke strijd zelfs infiltratietechnieken gebruikt. Denk aan mensen die zich diep in een bepaalde godsdienstige wereld mengen, om die te leren kennen en van binnenuit te beïnvloeden. De jezuïeteneed zei het zo:

“My son, heretofore you have been taught to act the dissembler: among Roman Catholics to be a Roman Catholic, and to be a spy even among your own brethren; to believe no man, to trust no man. Among the Reformers, to be a Reformer; among the Huguenots, to be a Huguenot; among the Calvinists, to be a Calvinist; among the Protestants, generally to be a Protestant; and obtaining their confidence to seek even to preach from their pulpits, and to denounce with all the vehemence in your nature our Holy Religion and the Pope; and even to descend so low as to become a Jew among the Jews, that you might be enabled to gather together all information for the benefit of your Order as a faithful soldier of the Pope”
(Gary Kah, in The New World Religion, quoting from the ceremony of induction and oath of the Jesuits, Hope International Publishing, 5th edition 2003, pg. 316-317).

Dus de jezuïeten opereren, waar ze dat nodig achten, incognito. Voor het oog van de buitenstaander mogen ze zelfs optreden als regelrechte vijand van het Vaticaan en als een kampioen voor de protestanten. Dit kan in allerlei vormen komen, soms nogal onverwacht.  

Het is dus opletten geblazen wat er in de protestants-evangelische wereld gebeurt. Je krijgt hieronder wat voorbeelden. Soms komen er geluiden uit hoeken die je niet zou verwachten.  Zo prees een van ‘s werelds bekendste evangelisten – we komen hem straks nog tegen – de toenmalige Paus Johannes Paulus II als “the greatest moral leader of the world and the world’s greatest evangelist”. Daar stond hij niet alleen in. Tal van populaire christelijke leiders, zowel in de kerk, de theologie, de cultuur, de filosofie en de entertainmentindustrie, lijken dit spoor te volgen. De misleiding op dit punt is vele malen groter dan je waarschijnlijk denkt en is al vele decennia in gang. Amerika, voorheen een vrijhaven voor protestantse christenen die in Europa onderdrukt werden, heeft veel meer connecties met de agenda van Rome dan je op het eerste gezicht ziet.

Vele denominaties, waaronder de Lutheran World Fellowship, de Methodisten en de World communion of Reformed Churches hebben inmiddels overeenkomsten met de paus gesloten en de principes van de reformatie overboord gegooid. Vele anderen protestants-evangelische stromingen zullen binnenkort volgen.

https://nl.abcdef.wiki/wiki/Joint_Declaration_on_the_Doctrine_of_Justification

Populaire (TV-) evangelisten

Bekende tv-dominees doen ook een duit in het zakje. Zo heeft Robert Schuller, bekend van de Chrystal Cathedral en de Hour of Power-uitzendingen, het evangelie en de protestantse beweging in een negatief daglicht gezet. Hij schreef in zijn boek Self Esteem – The New Reformation over een heel andersoortige reformatie:

“One classical role of the pulpit in Protestantism has been to ‘preach sermons’ which imply indoctrination more than education” (pg. 153).
“Jesus never called a person a sinner. Rather he reserved his righteous rebuke for those who used their religious authority to generate guilt and caused people to lose their ability to taste  and enjoy their right to dignity” (pg. 126).
“To be born again means that we must be changed from a negative to a positive self-image, from inferiority to self-esteem, from fear to love, from doubt to trust, and we can pray ‘Our Father in heaven, honorable is our name’” (pg. 68).
“What we need is a theology of salvation that begins and ends with a recognition of every person’s hunger for glory” (pg. 26-27).

Wie wordt er enthousiast van dit soort religieus gekronkel? Blijkbaar de predikant die Schullers boek en gedachtegoed warm aanbeveelt (zie hieronder). Dat geeft te denken. Later, in 1992, werd deze evangelist als dank voor zijn steun aan Schuller vereeuwigd in een bronzen beeld. Hij kwam gebroederlijk naast drie andere bronzen mannen te staan bij de ingang van de Chrystal Cathedral. Naast Schuller zelf stond de 33e graad vrijmetselaar Norman Vincent Peale.

Schuller heeft met zijn Institute for successful church leadership sinds de jaren zeventig het startschot gegeven voor ‘the mega-church-movement’ in Amerika. Zijn instituut vormde een inspiratiebron voor onder andere de Willow Creek Community Church (Bill Hybels) en Saddleback Community Church (Rick Warren). Deze mensen gaven op hun beurt het success-gedachtegoed verder door: “…all discovered at Institute sessions new ideas to begin life-changing mission churches of their own (all would eventually form institutes for successful church leaders on their own church property)” - A place of beauty, dr. Robert H. Schuller, compiled by James Coleman, pg. 25).

Ook opmerkelijk is dat de Chrystal Cathedral een primeur had voor de integratie van Rome met de protestantse wereld. In 1972 gaf aartsbisschop Fulton J. Sheen hier een aantal toespraken. Muller was er trots op: “It was the first time a notable Catholic clergyman had delivered a message to a national audience from a Protestant church” (idem. Pg. 28). Dat klinkt als een mijlpaal van het oecumenische programma.

Moment-christendom

De nadruk op gevoel en zelfverwerkelijking, zoals Schuller dit heeft gepromoot, heeft nog een andere kant. Binnen de evangelische beweging is het idee ontstaan dat bekering vooral een kwestie is van een eenmalig moment. Wie op een mooie evangelisatieavond zijn hart aan de Heer heeft gegeven is eigenlijk klaar. Je hebt dan een ticket to heaven. Hoe de rest van je leven eruit ziet is nu eigenlijk bijzaak geworden. Dat er bijzondere keuzemomenten in het leven zijn, is zeker waar. Dat mag nooit worden onderschat. Maar de volledige nadruk op een moment, vaak gecombineerd met een kortstondig gevoel, kan mensen makkelijk op het verkeerde been zetten. Echte keuzes worden vaak niet op een georganiseerd moment gemaakt, tijdens een sfeervolle bijeenkomst, maar ergens midden in het echte leven. Hoe combineer je een moment-bekering met de noodzaak van volharding en levensheiliging? Openbaring moedigt alle gemeenten juist aan om stand te houden en te overwinnen: “Wie overwint, hem zal Ik te eten geven van de Boom des Levens, die midden in het paradijs van God staat” (Openbaring 2 : 7). Volharding komt niet op vanuit een kramp, we leven immers door genade, maar het toont wel de echtheid van je geloof. De introductie van het moment-christendom heeft de weerbaarheid van christenen verlaagd, door de waarde en noodzaak van geestelijke groei, verdieping en volharding naar de zijlijn te duwen. Is dit een strategie in de zachte oecumenische lijn?

De Wereldraad van Kerken

Binnen de oecumenische beweging speelt de World Council of Churches (de Wereldraad van Kerken) een prominente rol. Het loont daarom de moeite om in te zoomen op deze in 1948 opgerichte organisatie. Met zo’n 350 gelieerde kerkgenootschappen, goed voor 500 miljoen leden in ruim 100 landen, heeft de WCC een groot bereik. De organisatie heeft geen hiërarchische zeggenschap over de leden, maar vormt een brandpunt voor inspiratie en koersbepaling.

We brengen hier het advies van Jezus in herinnering. Wil je weten met wat voor boom je te maken hebt, kijk dan naar de vruchten. Niet de woorden, maar de daden laten zien wie iemand is en wat iemand werkelijk denkt. Een tekort aan mooie woorden heeft de wereldraad zeker niet. In het Report of the General Secretary, opgesteld in 1998 tijdens het 50-jarig jubileum, werd vooruitgeblikt naar de toekomst:

https://www.academia.edu/47477848/Report_of_the_General_Secretary_to_the_WCCs_eighth_assembly_Harare_3_14_December_1998

Jezus belijden als Heer en Redder, in lijn met de Schriften en gehoorzaam zijn aan Gods roepstem. Klinkt dat niet prachtig, vertrouwd en Bijbelgetrouw? Maar als je wilt weten wat dit concreet inhoudt, dan wordt het ineens een stuk vager. De oecumene moet namelijk opgevat worden als een ‘energie-veld’:

Wat de WCC bedoelt met ‘Gods stem verstaan’ wordt duidelijker als je het optreden van Ms. Chung Hyun Kyung bekijkt. Deze Koreaanse theologe werd uitgenodigd als hoofdspreekster tijdens de algemene vergadering van 1991 in Canberra, Australië. Chung riep op het podium een scala aan geesten op, die allemaal één zouden zijn met de Heilige Geest.

“Chung invoked the spirits of women and men oppressed through the ages. "Come," she began, "spirit of Hagar, Egyptian, black slave woman exploited and abandoned by Abraham and Sarah, the ancestors of our faith." "Come," she eventually concluded, "spirit of the Liberator, our brother Jesus." She also summoned "the spirit of the Amazon rain forest" and of "Earth, air and water, raped, tortured and exploited by human greed." Chung received a standing ovation. But as Jean Caffey Lyles reported in the weekly Christian Century, one Eastern Orthodox delegate noted, "There was passionate applause, but there was also passionate silence."

https://www.tampabay.com/archive/1991/03/23/wcc-split-hinted-over-what-is-holy-spirit/

Blijkbaar vond de WCC Chungs optreden een succes. In 1998 werd ze opnieuw uitgenodigd voor de Decade Festival. Ze toonde geen enkele vorm van schaamte of twijfel over haar eerdere optreden. Sterker nog, ze ging verder op dezelfde lijn.

“Korean feminist theologian Chung Hyun Kyung, who created a stir at the last WCC assembly in Canberra in 1991, was back again, participating in the Decade Festival just before the Harare assembly. She said she had "no regrets" about her controversial address in Canberra -- evoking in traditional Korean style the spirits of people martyred and murdered, and linking them to the Holy Spirit -- which led some listeners to accuse her of paganism and syncretism." http://www.wcc-coe.org/wcc/assembly/pr-hih.html

Toekomstvisie van de WCC

Als oecumene een energieveld is en Gods stem in alle geesten is te horen, wat voor toekomstvisie houdt de WCC er dan op na? Volgens deze passage is een ‘nieuwe taal’ nodig om aan de toekomstige generaties uit te leggen wat de nieuwe hemel en de nieuwe aarde inhoudt. Wanneer ze dat begrijpen zullen ze gemotiveerd zijn om mee te gaan in de wereldwijde oecumene. Het gaat hier dus om niks minder dan de interpretatie van de wereldgeschiedenis.

Wat kunnen wij dan voor de toekomst verwachten? Hoe zien de nieuwe hemel en aarde eruit? Er is volgens de WCC een diepgaand proces van transitie gaande. We komen in een nieuw tijdperk terecht. Dat riekt naar new age.

Met het zicht op dit nieuwe tijdperk wordt de rol van de oecumenische beweging duidelijker. Hier vinden we ‘de taal’ die blijkbaar nodig is om de Bijbelse begrippen over de wereldgeschiedenis te begrijpen. De kerk is op weg in een pelgrimage richting de genezing van de mensheid en van de gehele schepping. Heal the world. De oecumenische beweging accelereert dat proces. Verwachtingen rond de letterlijke terugkomst van de Messias zijn er niet meer. Die zijn vervangen door een geestelijk ontwaken, de komst van een nieuw religieus tijdperk. Er komt geen echte dag waarop Jezus de voleinding van de huidige geschiedenis inzet. De WCC ziet in plaats daarvan een continue lijn vanuit het hier en nu naar de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Aan die beweging draagt de oecumene zijn steentje bij.

Dat deze kijk op de doelstelling van de WCC klopt, wordt bevestigd door de pantheïstische ideeën die ze uitdragen. Er komt geen feitelijke terugkomst van Jezus, maar wel een wereldwijde bewustwording van een gedeelde spiritualiteit.

“Experiencing transcendence in our world is experiencing that God is everywhere…. It is a fragrance of peace and reconciliation because we respect that divine fragrance in others.”
“The letter to the Ephesians suggests that the whole cosmos is God’s dwelling, a holy temple, like a well-constructed building with sound foundations. It calls it ‘Church’ but, because that word has nowadays taken on a narrow meaning, I would call it ‘the cosmic community’ in which there is room for a diversity of spiritualities. In this community, everyone and everything is alive ‘in Christ’, which is a deep recurring image in Ephesians.”

http://www.overcomingviolence.org/en/resources-dov/wcc-resources/documents/bible-studies/when-the-divine-fragrance-is-everywhere.html

Voor alle duidelijkheid, de activiteiten van de WCC staan niet op zichzelf. Ze komen rechtstreeks voort uit de oecumenische initiatieven van de Life and Work Movement en de Faith and Order Movement. Het is verbonden met de leer van de katholieke kerk, in het bijzonder de doop en de eucharistie. Zoals we in het volgende punt gaan zien, tekenen de contouren van een wereldwijde spiritualiteit, onder het centrale gezag van Rome, zich steeds scherper af.